İngilizce’de ‘citizen science’ olarak geçen halk tabanlı bilim kavramı, bilimsel süreçlere, profesyonel olmayan başta öğrenciler olmak üzere amatörlerin katılması demek.
Tabii burada halk tabanlı bilim söylemimizdeki kastımız gözlem şenlikleri, gökyüzünü gözlemek, fotoğraf çekmek değil. Halk tabanlı bilim projelerine katılan kişiler, birebir astronomların yaptığı işi yapıyorlar ve işin profesyoneli olan astronomların da ellerindeki verileri hızlıca işlemelerini sağlıyorlar. Astronomi alanında ilk halk tabanlı bilim projeleri 70li yıllarda başladı ve o günden bugüne inanılmaz bir ivme ile büyüdü.
İşte bunların en güzel örneklerinden birisi Hardin-Simmons Üniversitesi’nden Dr. Patrick Miller’ın Ekim 2006’da kurduğu International Astronomical Search Collaboration (Uluslararası Astronomik Arama İşbirliği – kısaca ‘IASC’).
IASC (ay-zek diye telaffuz edilir), 2006 yılından beri teleskoplardan aldığı görüntüleri öğrenci ve amatörlerle paylaşıp onların da asteroid keşifleri yapmasına olanak tanıyor. IASC zamanla büyüyerek çok daha fazla ülkeye ve öğrenciye ulaştı. 2017 yılından beri Asteroit Kâşifi üzerinden Türkiye’de de kampanyalar düzenliyor.
IASC arkasında 27 kurum bulunan ve çalışmalarını NASA bütçesi ile yürüten dev bir işbirliği ve gitgide büyüyor…